Pasen betekent nieuw leven. Nieuw leven ook in hoe we kijken. Ook naar de partner van een ander. Nieuw leven als cadeau van Jezus, de Heer van het leven. Wie of wat mag jouw kijken beheersen?

Preek over Matteus 5,27-30:

Gemeente waar Jezus zoveel van houdt, gasten en luisteraars,

In ons land trouwen mensen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand. Veel christenen gaan daarna ook nog naar de kerk. Ze luisteren naar wat God in de Bijbel zegt over huwelijk en trouw. Ze beloven elkaar trouw voor God en zijn gemeente.

Een bekend Bijbelgedeelte voor een trouwdienst is Spreuken 3,3: “Mogen liefde en trouw je nooit verlaten, wind ze om je hals, schrijf ze in je hart.”
Juist bij God vind je liefde en trouw. In hoe Hij is naar zijn volk. Naar zijn kerk. De trouw en de liefde die God heeft, die wil Hij ook aan ons leren. In het algemeen. Daarnaast ook specifiek in het huwelijk als trouwverbond.

Liefde en trouw in het huwelijk zijn niet vanzelfsprekend. Toen mijn vrouw en ik trouwden beloofden we elkaar trouw tot de dood ons scheidt. Vandaag is dat veranderd. Misschien kijk je daar van op, maar de belofte van wederzijdse trouw is er uit gehaald! Je moet alleen maar getrouw alle plichten vervullen die door de wet aan de huwelijkse staat worden verbonden.

Trouw is niet vanzelfsprekend. Jezus waarschuwt voor ontrouw. Speciaal voor echtbreuk en overspel. Jezus wil ons laten delen in het geluk van God. Jezus wil niet dat wij ons storten in het ongeluk. We moeten alles op alles zetten om ontrouw en overspel te voorkomen. Geef geen enkel stukje van jouw lichaam de kans om de weg naar ontrouw en overspel in te slaan. Anders kun je alles verliezen.

Onderwerp: JEZUS ZEGT: PAS OP! ALLEEN AL DOOR KIJKEN KUN JE ALLES VERLIEZEN!
–

Jezus is de Zaligmaker. Hij alleen kan mensen echt gelukkig maken. Jezus wil voorkomen dat we diep ongelukkig worden. Geluk en ongeluk heeft bij Jezus ook betekenis voor de eeuwigheid. Of Gods Koninkrijk ook voor jou is. Of je God mag zien. Of je de aarde mag beërven. Of niet en dat je voor eeuwig verloren gaat.

God de Heer gaf zijn volk zijn geboden. De tien geboden. Het 7e gebod luidt: je mag niet echtbreken. Dat gaat over het trouwverbond tussen man en vrouw dat gebroken wordt doordat er een derde in het spel komt. God verbiedt overspel. God vraagt trouw.

Als je vandaag in Nederland woont, dan moet je daar misschien aan wennen. Wij hebben televisieseries rondom overspel. Mensen worden aangemoedigd om overspel te plegen. Mensen willen vrij zijn. Vrijheid gaat boven trouw. Mensen denken: Ik ben, want ik ben vrij om te doen wat ik wil.
Maar God zegt: Ik heb jou gemaakt. Je bent pas echt vrij als je verbonden bent aan Mij. Je bent pas echt vrij als jij uitkomt zoals Ik jou bedoeld heb.
Daarvoor gaf God zijn geboden. Gods geboden perken onze vrijheid niet in. Gods geboden laten de kaders zien waarbinnen we echt vrij kunnen zijn.
Misschien denk je: er is niks mis met overspel. Maar het breken van de echt brengt echt gebrokenheid. Als je eerlijk in de spiegel kijkt, dan weet je dat dat waar is.

Jezus wil voorkómen dat wij diep ongelukkig worden. Ook ongelukkig door ontrouw en overspel. Jezus wil niet dat we alles verliezen. Daarom waarschuwt Hij ons scherp. Zijn waarschuwing is preventief: zorg dat je niet zover gaat dat je jezelf en anderen in het ongeluk stort.

–

In het Bijbelgedeelte waar we naar kijken focust Jezus op de echtbreuk. God zegt in het 7e gebod: je mag niet echtbreken. Maar Jezus zegt: “Iedereen die naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft in zijn hart al echtbreuk of overspel met haar gepleegd.”

Wanneer en hoe kijk je met begeerte? Als je haar of hem mooi vindt? Als je verwantschap voelt met haar of hem? Als je genegenheid voelt naar haar of hem? Als je fantaseert dat je beter af zou zijn met haar of hem dan met je eigen vrouw of man? Of dat zij of hij beter af is bij jou? Als je seksueel opgewonden raakt bij haar of hem?
Hoe scherp of hoe vloeiend zijn de grenzen tussen die antwoorden? Hoe weet je of je te ver gaat? Het 7e gebod over de echtbreuk reikt vragen aan als deze. Toets jezelf op die vragen. Gaat dit ten koste van de relatie die ik al heb? En gaat dit ten koste van de relatie die de ander al heeft?

Jezus heeft het over naar een vrouw kijken. Het gaat hier over een getrouwde vrouw. Deze woorden staan in het kader van het verbod om te echtbreken. Het kijken heeft een eigen gewicht. Zeker in die tijd en cultuur. Mannen keken niet naar vrouwen. In elk geval keken ze niet met aandacht naar hen. Als ze dat wel deden dan was dat een vorm van contact zoeken. Zo zou die vrouw dat ook opvatten. Jezus zegt: De eerste en de kleinste stap op weg naar echtbreuk dat geldt voor Mij al als de daad van echtbreuk zelf. In je hart heb je dan al echtbreuk gepleegd.

–

Blijkbaar zit er dan verkeerde begeerte in ons hart. Het verlangen naar de partner van een ander. Hoe komt dat verlangen daar? Dat komt daar niet vanzelf. Dat is ergens begonnen. Bij dat begin moet je al alert zijn.

*De route naar echtbreuk toe zet je in gang als je niet meer investeert in jouw eigen man of vrouw. Als je de liefde voor hem of haar uit je hart begint te bannen. Jouw keuze voor hem of haar. Jouw belofte van liefde en trouw. Vreemd gaan komt nooit uit de lucht vallen. Daar zijn vaak jaren van verwijdering aan vooraf gegaan. Als je merkt dat je fantaseert dat je beter af bent bij een ander, trap dan direct op de rem. Investeer in je eigen relatie.

*Ik noemde eerder in de preek al de invloed van onze cultuur. Mag de trouw er nog zijn? Mensen hebben trouw nodig om echt vrij te leven. Om te beginnen de trouw van God. Maar ook de trouw van elkaar. Ook in het trouwverbond! Als huwelijkstrouw wordt weggezet als ouderwets, beklemmend of te christelijk, doe daar dan niet aan mee. Een samenleving die daar wel voor kiest haalt de bouwstenen die haar dragen onderuit.

*Verkeerde begeerte in ons hart komt daar niet zomaar. Een belangrijke oorzaak is ook: Wat je er in stopt, dat komt er uit. Ook als het gaat om wat je hart begeert. Dat begint met: Waar kijk je naar? Wat laat je binnenkomen? Sla een boek open. Kijk een film. Ga het internet op. Naast alle mooie dingen die daar zijn is er ook heel veel dat tegen God en zijn geboden ingaat. Als je dat laatste zoekt en binnenhaalt zal dat je leven gaan beheersen. Daarom: Begin daar niet aan. Vul jezelf met Gods Woord. Met het goede dat Gód je wil geven.

–

Deze dingen zijn niet makkelijk voor ons. Trouw is ons niet aangeboren. Onze natuurlijke neiging na de opstand tegen God is nemen wat en wie je nemen kan. Is het niet met je handen, dan wel met je ogen. Met je gevoel of met je fantasie.

Koning David dichtte Psalm 101. Een lied over trouw en recht. Hij zegt: “Ik handel met een rein of zuiver hart. Ook in mijn paleis… Wie de volmaakte weg bewandelt, mag mij dienen… In mijn paleis is geen plaats voor wie liegt en bedriegt.” Maar dan mag niemand van ons daar wonen. David zelf trouwens ook niet, want ontrouw en echtbreuk zijn ook hem niet vreemd.

Wij struikelen allemaal! Zeker als fantasieën, gedachten en blikken voor Jezus even zwaar wegen als de daad. Hoe vinden we weer het leven zoals God dat bedoeld heeft? Gods levensgeluk voor ons? Wat kunnen wij daar zelf in doen?

Jezus noemt twee dingen. Als jouw rechteroog je tot zonde verleidt, ruk het dan uit en gooi het weg. En als jouw rechterhand je tot zonde verleidt, snijd hem dan af en gooi hem weg.
In de tijd en cultuur toen gold het rechteroog als belangrijker dan het linkeroog. Ook de rechterhand als belangrijker dan de linkerhand. Vandaar dat Jezus daar begint.

Hoe kan je oog je tot zonde verleiden? Kun je vreemdgaan met je ogen? Denk daar maar eens over na. Maar besef vooral wat de bron is van je handelen. Het begint in je hart. Vanuit de begeerte in je hart kun jij jouw oog inschakelen om die ander in jouw bezit te krijgen. Dan geef je jouw begeerte body door middel van jouw oog.

Het kwaad zit niet in je ogen op zich! God heeft niks tegen op ogen. Hij heeft ze zelf gemaakt. Hij heeft ze mooi gemaakt. Ogen kunnen ook troosten, bemoedigen en helen! Blijf ze daar vooral voor gebruiken! Ook daarin is de bron van je handelen belangrijk: gebruik je ogen op die goede manier vanuit een hart dat vol is van de liefde van Jezus!

Hoe kan je hand je tot zonde verleiden? Ook dat begin in je hart. Je hand. Dat is al een stap verder dan je oog. Kijken wordt metterdaad handelen. Je schakelt jouw hand in om de vrouw of de man van een ander in jouw bezit te krijgen.
Je kunt vandaag ook denken aan het bedienen van de muis en het toetsenbord van je computer. Wat verlangt jouw hart? Waar gebruik je jouw hand voor? Wat zoek je op en waar ga je naar kijken en luisteren?

Het kwaad zit niet in je handen op zich! God heeft jouw handen mooi gemaakt. Met jouw handen kun je ook mensen zegenen. In een gezagsverhouding op het werk, op school of in de kerk moet je wel extra goed je hart bewaken. Maar wij maken onszelf arm als geen enkele aanraking meer mag uit angst voor misbruik. Laat je leiden door Jezus die woont in je hart. Hij zal je behoeden voor verkeerd gebruik van je handen. Hij zal je de weg wijzen waar en hoe Hij door jou heen zijn heil en zijn zegen wil doorgeven.

–

In Matteus 5 gaat het over het kwaad van de echtbreuk. Verlangen naar de vrouw of man van een ander. En dat je vanuit dat verkeerde verlangen je oog of je hand inschakelt. Jezus zegt: Als dát het geval is, neem dan je oog uit en snijd je hand af. Gooi ze weg.

Wat wil Jezus daarmee? Bedoelt Hij dat letterlijk? Maar als je je rechteroog niet meer hebt, dan kan je linkeroog toch gewoon verdergaan? Zonder rechterhand kan je linkerhand toch ook doorgaan?

Denk aan de neiging om toe te geven aan verleiding. De verleiding naar de vrouw of man van een ander. Als wij echt moeten snijden in onszelf, dan kunnen we wel bezig blijven. We kunnen wel in ons lichaam snijden, maar, om een Bijbelse beeldspraak te gebruiken: wie besnijdt ons hart? Als we alle ledematen gaan wegsnijden, dan houden we alleen een romp over.

Hoe letterlijk moeten we nemen wat Jezus zegt? Dat heeft te maken met de reden die Jezus erbij noemt. Jezus zegt: “Als jouw rechteroog je tot zonde verleidt, ruk het dan uit en gooi het weg. Je kunt immers beter een van je lichaamsdelen verliezen, dan dat je hele lichaam in de hel gegooid wordt.
En als jouw rechterhand je tot zonde verleidt, snijd hem dan af en gooi hem weg. Je kunt immers beter een van je lichaamsdelen verliezen, dan dat je hele lichaam in de hel gegooid wordt.”

Hier komt de straf om de hoek kijken. Op echtbreuk en overspel stond in de tijd van het Oude Testament voor Gods volk de doodstraf. Als ons kijken om te begeren gelijk staat aan de daad van echtbreuk, dan hebben wij daarmee ook de doodstraf verdiend. Jezelf ongelukkig maken heeft in Matteus 5 de diepste betekenis van het woord: het is het ongeluk van los van God blijven voor altijd. De schrijver van het boek Spreuken waarschuwt ook voor die uiterste consequentie.

Jezus is gekomen om mensen echt gelukkig te maken. Om hen terug te brengen in het diepste geluk van weer leven in verbóndenheid met God. Daarom waarschuwt Hij ons scherp: Sla niet de weg in van een leven los van God. Als je die weg inslaat en daarop blijft, dan zul je altijd zonder God blijven.

En dus: Stel dat je rechteroog je tot zonde verleidt. Jezus spreekt kinderen van God aan. Je leeft met God, maar je dreigt de weg in te slaan bij God vandaan. Dat moet je voorkómen. Ruk je oog uit, voordat je die kant opgaat, je daarin vast laat zuigen, en niet meer terug kunt en wilt. Beter één lichaamsdeel wegsnijden en verminkt aan God verbonden blijven, dan met je hele lichaam voor eeuwig verloren gaan.

Moeten wij echt lichaamsdelen van onszelf gaan afsnijden? Als je de Bijbel kent, dan weet je: God wil niet dat wij onszelf verminken. Ons lichaam is een tempel van de heilige Geest! Daar moet je zuinig op zijn. Ook op het lichaam van een ander. En juist daarom: Als Jezus dan toch jezelf verminken als voorbeeld noemt, dan besef je misschien iets van hoe veel erger het kwaad van de ontrouw en de echtbreuk is.

Laat dat een sterke waarschuwing voor je zijn: Je hoeft niet letterlijk je oog uit te rukken, maar zorg als je leven je lief is dat je niet echtbreuk pleegt en tot echtbreuk aanzet! Wees superstreng voor jouzelf. Voor elk lichaamsdeel van jou. Laat geen enkel lichaamsdeel van jou een bijdrage leveren aan overspel! Als je wel die weg inslaat en die weg uitloopt, dan verspeel je alles. Je hele lichaam. Ja, je hele leven.

–

Wat als je gestruikeld en gevallen bent en toch echtbreuk hebt gepleegd?
Wat als je wel op een verkeerde manier gekeken hebt?
Ben je daarmee voor eeuwig verloren?
Denk dan aan de geschiedenis van Jezus en de overspelige vrouw! We hebben daarvan gelezen in Johannes 8. Bedenk wat Jezus daar zegt en doet.
-Jezus zegt: “Laat wie zonder zonde is de eerste steen werpen.” Jezus wijst de vrouw die gezondigd heeft niet af.
-Al die vrome mannen druipen af. Ook zij zijn bij het onderwerp van overspel niet zonder zonde. Jezus zegt daarna tegen de vrouw: “Ook Ik veroordeel U niet.” Jezus biedt haar vergeving.
-Dan zegt Jezus tegen haar: “Ga heen en zondig vanaf nu niet weer.” Jezus biedt haar ook een nieuw leven.

Mocht je gestruikeld zijn, laat je dan niet ontmoedigen. Er is vergeving. Niet goedkoop, maar voor de prijs van Jezus’ bloed. Ga voor vergeving naar Jezus.
Er is nieuw leven. Door de heilige Geest. Ga ook daarvoor naar Jezus.

God heeft een doel voor ons. Dat doel vind je onder andere in Matteus 5,8. Jezus zegt daar: “Diep gelukkig wie zuiver of rein van hart zijn: zij zullen God zien.”

In veel Anglicaanse kerken bestaan prachtige rituelen van reiniging, juist ook voor zonden die raken aan het 7e gebod. Symbolische reiniging met water.
Met de bedoeling dat je, van binnen en van buiten rein, weer opnieuw mag beginnen.

–

Het gedeelte waar de preek over gaat, Matteus 5, daarin spreekt Jezus vooral preventief: Zorg dat het niet zover komt!

Hoe kunnen wij leren doen wat Jezus zegt?
*Vraag God om de heilige Geest. De Geest van ware liefde. Van vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof, zachtmoedigheid en zelfbeheersing. De Geest die je helpt om niet de kant op te gaan van echtbreuk en overspel.
*Laat de heilige Geest jou de trouw van Jezus leren. En daarmee de trouw van zijn Vader in de hemel. Trouw in je relatie, investeren in je relatie, genieten van je relatie. Trouw ook in al je andere verbanden.
*Als je in een huwelijksrelatie verbonden mag zijn, erken dan jouw relatie als trouwverbond. Als een spiegel van Gods verbond met ons. God zegt: “Bij niemand krijg je het beter dan bij Mij.” Leer van God ook die instelling in jouw trouwverbond! “Bij niemand krijg je het beter dan bij mij.” Maak daar maar je huiswerk van voor de komende tijd.
Amen

Liturgie morgendienst:
Votum en groet
Zingen: De Nieuwe Psalmberijming Ps.45: 1.4.5 Een lied voor de koning en zijn bruid.
Wet
Zingen: Gereformeerd Kerkboek Ps.101: 1.2.3.4.5.6 Een psalm van koning David.
Gebed
Lezen: Spreuken 5,1-18
Lezen: Johannes 8,1-11
Zingen: Nieuw Liedboek voor de Kerken 791: 1.2.3.4.5.6 [Liefde eenmaal uitgesproken.]
Tekst: Matteus 5,27-30
Preek
Zingen: Liedboek voor de Kerken Gez.368: 1.2.3 [Als God ons huis zijn gunst onthoudt]
Dankgebed en voorbede
Collecte
Zingen: Gereformeerd Kerkboek Gez.160: 1.2 [Groot is uw trouw o Heer]
Zegen