Deze keer een preek over Jezus’ laatste woorden aan het kruis: “Vader, in uw handen leg Ik mijn leven.” Die woorden kun je lezen als Jezus’ avondgebed. Maar het is ook een morgengebed! De dienst is ook (met tolk gebarentaal) te zien op www.beleefmee.nl

Preek over Lucas 23,46:

Misschien kennen jullie het avondgebed: ‘Ik ga slapen, ik ben moe’.
Ik ga slapen, ik ben moe
’k sluit mijn beide ogen toe
HERE houd ook deze nacht
over mij getrouw de wacht.

Misschien weet je ook dat het gebed nog verder gaat.
’t Boze* dat ik heb gedaan (*het verkeerde)
zie het HERE toch niet aan
schoon* mijn zonden vele zijn (*hoewel)
maak om Jezus’ wil mij rein.

Zorg voor arme kind’ren HEER
en herstel de zieken weer
ja voor alle mensen saam
bid ik U in Jezus’ naam.

Doe mij dankbaar en gezond
opstaan in de morgenstond
als ‘k mijn ogen open doe
schijnt uw zon mij vriend’lijk toe.
Amen

Als je ’s avonds slapen gaat kun je dat gebed bidden: “Ik ga slapen. Wilt U de wacht over mij houden. Wilt U mij beschermen zoals lijfwachten iemand beschermen. Vergeef mijn zonden en tekorten. Zorg voor alle mensen.
Ik bid ook voor de nieuwe dag, voor als het morgen is: ‘Doe mij dankbaar en gezond opstaan in de morgenstond’.”

Een avondgebed. Dat bid je niet om in slaap te vallen en dan nooit meer wakker te worden. Dat bid je in het vertrouwen dat God voor je zorgt: vannacht én morgen én altijd. Een psalmdichter zegt het zo: “U bent altijd bij mij, als ik wakker word dan bent U daar.”

Eigenlijk is dit avondgebed dus ook een morgengebed. Het gaat ook over de nieuwe morgen, de nieuwe dag. Eigenlijk is het een gebed voor ons hele leven. Vol vertrouwen: God zorgt voor mij.

In deze preek kijken we naar Jézus’ avondgebed. Jezus’ laatste kruiswoord is een gebed tot God. Dat gebed van Jezus is tekenend voor heel zijn leven. Daarmee wil Hij ons iets leren voor heel óns leven.

JEZUS LEGT ZIJN LEVEN IN GODS HAND.
1 Jezus’ gebed is een avondgebed.

Als Jezus sterft, dan citeert Hij Psalm 31. Die psalm is een gebed. Jezus’ laatste kruiswoord komt uit die Psalm: “Vader, in uw hand beveel Ik mijn geest.” Oftewel: “In uw hand leg Ik mijn leven.” Willen we Jezus’ woorden begrijpen, dan moeten we eerst Psalm 31 begrijpen.

De Joden hadden een rijke verzameling aan gebeden. Ook avondgebeden.
Zoals wij ‘Ik ga slapen ik ben moe’ hebben. Die avondgebeden dat waren soms psalmen. Bijvoorbeeld Psalm 31. De Rabbijnen hadden van Psalm 31 gezegd: ‘Die Psalm kun je prachtig bidden als avondgebed voor het slapen gaan.’

Psalm 31 is heftig: “Ik leg de nood van mijn leven, bij God neer. Ik zucht de hele dag, mensen mijden me, -dat kan ook noodgedwongen!-maar ik ga naar U, mijn God.” Zo klampen wij ons met alles wat in ons leven gebeurt aan God vast. Het is een gebed vanuit de nood. Vanuit onze nood kunnen wij mee bidden.

Psalm 31 komt uit de bundel van David. David weet ook van nood en beproeving. Hij maakte deze psalm uit eigen ervaring: “Ik kwijn weg, zelfs zijn vrienden schrikken van mij. Maar, Heer, ik vertrouw mij aan U toe. Heel mijn leven ligt in uw handen.”

David is in nood. Hij bidt. Hij vertrouwt. Hij legt zijn leven in Gods handen.
Mooi is dit: Davids leven ligt in Gods hand, daarom kan hij zijn leven in Gods hand leggen!

Denk nu nog even aan het gebed ‘Ik ga slapen, ik ben moe’. Dat avondgebed bid je niet met de bedoeling om nooit meer wakker te worden, maar dat avondgebed bid je in vertrouwen dat God én vannacht én morgen bij je is en voor je zorgt… Zo is het ook bij David. Als David zegt ‘in uw hand beveel ik mijn geest’, dat is ‘in uw hand leg ik mijn leven’, dan denkt hij niet aan sterven, maar aan leven.

Misschien moet u nu even omschakelen. Ik wel. Als ik hoor ‘in uw hand beveel ik mijn geest’, dan denk ik aan iemand die bereid is om te sterven.
David zal zeker bereid zijn om te sterven op Gods tijd, maar in Psalm 31 bidt hij dat hij mag léven. David legt zijn leven in Gods hand omdat hij verder wil leven. David vraagt vol vertrouwen om een nieuwe morgen.

Stel dat je het coronavirus hebt opgelopen. Je komt op de IC. Je wordt aan de beademing gelegd. Je wordt in slaap gebracht. Het doel van dat in slaap brengen is dat je herstelt. Dat je leeft. Daar bidden ook je geliefden om je heen om: “Heer, geef herstel en leven.” Dat is Psalm 31: “Vader, in uw handen leg ik mijn leven.”

Wat mooi dat de Rabbijnen juist van deze psalm zeiden: “Bid Psalm 31 als avondgebed.” In die psalm zit midden uit de crisis vertrouwen en toewijding, en het verlangen om verder te leven met God.

Nu gaan we van koning David naar Davids Zoon Jezus Christus. Jezus haalt Psalm 31 aan. Dat citaat is niet alleen voor zijn levensavond, maar de houding van deze psalm tekent zijn hele leven. Jezus heeft zijn hele leven lang zich veilig geweten in Gods hand en zich aan God toevertrouwd. Maar nu gaat Jezus sterven. Nu citeert Hij Psalm 31.

Deze psalm past in meerdere opzichten bij Jezus’ sterven. Jezus aan het kruis.
Psalm 31: “Ik vertrouw op de Heer. U bent mijn God.” En: “Ik kwijn weg, mijn vrienden schrikken van me.” En: “Ik ben verbannen uit Gods oog.” Zo zegt Jezus aan het kruis: “Mijn God, mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?”

Als Jezus woorden uit deze psalm citeert, dan moeten wij de hele psalm voor ogen halen. Ook de sfeer van de psalm. Dán begrijpen we Jezus’ laatste kruiswoord: “Vader, Ik leg mijn leven in uw handen.” Wat voor koning David geldt, dat past de Koningszoon Jezus Christus toe op zichzelf.

*Stel dat daar een zekere Levi staat tussen de toeschouwers bij het kruis.
Hij hoort Jezus roepen: “Vader, in uw handen leg Ik mijn leven.” Levi moet aan voorvader David denken. Hoe David dat bad omdat hij verder wilde leven met God. Als Jezus dát woord aanhaalt, wat zegt dat dan over Jezus’ stérven?… Denkt Jezus aan het kruis dat Hij ook nog midden in het leven staat?…

Het antwoord is ja! In feite zegt Jezus hier: “Jullie denken dat Ik al bijna dood ben. Maar ik vertrouw net als David op God, dat Hij Mij verder doet leven. Mijn sterven op Golgota is geen eindpunt. Vader werkt door, en Ik ook.”

JEZUS LEGT ZIJN LEVEN IN GODS HAND.
2 Jezus’ gebed is ook een morgengebed.

Als je ’s avonds tot de Heer bidt, dan mag je dat doen in vertrouwen dat God de Heer voor je zorgt in de nacht en dat Hij dat ook doet als het weer dag is.
Het is zoals het avondgebed zegt van de volgende morgen: “Doe mij dankbaar en gezond opstaan in de morgenstond. Als ‘k mijn ogen open doe, schijnt uw zon mij vriend’lijk toe.” Zo is ons avondgebed eigenlijk ook een morgengebed.

Zo is het ook bij Jezus… Denk aan Levi.
*Levi staat bij het kruis. Vol verbazing en angst was hij toen het donker werd. De zon was verduisterd. Drie uur lang. Alsof God zich terugtrekt en Jezus achterlaat in het duister. Maar dan gaat de zon weer schijnen. Het duister is verdwenen. Jezus roept: “Het is volbracht!” Jezus roept met luide stem: “Vader, Ik leg mijn leven in uw handen!”

Dat is vreemd: Laatst was Levi bij het sterfbed van een vriend geweest, maar die man fluisterde nauwelijks hoorbaar zijn laatste woorden. Maar Jezus roept luid. Hier sterft iemand in de kracht van zijn leven. Bij zijn volle bewustzijn gaat Jezus heen.

*Er is nog iets dat Levi opvalt. Jezus legt zelf zijn leven in Vaders handen. Deze Jezus, Hij is van hand tot hand gegaan: gearresteerd, voor de Joodse raad, voor Pilatus, voor Herodes, weer voor Pilatus, in de handen van de Joden en van Romeinse soldaten om Hem te kruisigen. Maar nu legt Hij zélf zijn leven in Góds hand. Blijkbaar is Jezus geen slachtoffer van intriges en geweld, maar stelt Hij op eigen initiatief zijn leven ter beschikking.

*Bedenk daarbij aan wie Jezus zijn leven toevertrouwt. Aan God de Vader die Hem gestuurd heeft. Levi heeft het wel gehoord. Jezus zegt: “Váder, in uw handen leg Ik mijn leven.” Dat is: “Vader, Ik vertrouw mijn leven aan U toe.”

We zien hier dus iemand die sterft in de kracht van zijn leven. Die zelf zijn leven aflegt. Die zich met zijn hele leven toevertrouwt aan zijn Vader in de hemel. Die verwacht dat zijn sterven geen eindpunt is.

Weer denk ik aan Psalm 31. Die Psalm vol vertrouwen laat ook zien dat níemand tevergeefs op God vertrouwt! Ook wij vandaag niet. Psalm 31 zegt:
“U beschermt wie op U vertrouwt. Ze mogen veilig bij U wonen.”

*Kijk maar hoe het gaat bij David. David vertrouwt zich helemaal toe aan God. Hij legt zijn leven in Gods hand. En wat gebeurt er dan? God redt: Hij redt David uit gevaar en miskenning. Voor David komt een nieuwe morgen.

*En Jezus dan? Jezus komt niet van het kruis af. Jezus sterft wel.
Dat klopt. Maar het zwaarst waren die drie uur duisternis. Jezus liet zich buiten Gods bescherming plaatsen om ons weer in Gods bescherming te brengen. Dat was zijn opdracht. Maar daarná, toen Jezus zijn opdracht volbracht had, tóen kon Hij sterven: “Vader, Ik leg mijn leven in uw handen.”

En ook Jezus vertrouwde niet tevergeefs op God! Ook voor Jézus is er een nieuwe morgen. Kijk maar wat er gebeurt bij en na Jezus’ sterven. God is er! God zorgt voor Hem!

Bijvoorbeeld:
I God neemt Jezus’ ziel tot zich in de hemel. God zorgt zelf voor een begrafenis van het lichaam van Jezus. God wekt straks Jezus op uit de dood. God zet Jezus aan zijn rechterhand.

II God doet nog meer. Jezus heeft gebeden: “Vader, vergeef het hun, want zij weten niet wat ze doen.” God begint dat gebed te verhoren. Als Jezus gestorven is op de manier waarop Hij gestorven is, dan worden de reacties opeens anders. Niet meer felle spot en verwerping die tot nu toe overheersten, maar eer aan God en inkeer.

*De Romeinse hoofdman erkent dat Jezus rechtvaardig is. Dit is een man die van God komt. Prijs God!

*De mensen die alles hebben gezien gaan naar huis terwijl ze zich op de borst slaan. Dat is een begin van bezinning en inkeer. Alsof je ze hoort zeggen: “Heer, wat hebben wij met U gedaan?”…
Zo maakt God de mensen rijp voor Petrus’ Pinksterpreek: “Jullie hebben de Messias gekruisigd.” Dan valt het kwartje en de mensen smeken om redding in Jezus’ naam.

Zo zien we: Dit einde van Jezus is inderdaad geen einde. Goede Vrijdag en Pasen horen bij elkaar. Wij geloven in Jezus Christus die is gestorven én opgestaan. Zijn avondgebed is ook een uitzien naar morgen!

Jezus leert ons dat God betrouwbaar is. Jezus beroept zich op God en Hij verlaat vol vertrouwen dit leven. Als Jezus zijn ogen sluit, dan vertrouwt Hij op Gods nieuwe morgen voor Hem.

Dat vertrouwen mogen ook wij hebben. God belooft niet alleen aan Jézus een nieuwe morgen. God belooft dat ook aan óns. God zegt dat ieder die op God vertrouwt en in Jezus gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. Jezus Christus heeft voor ons de nieuwe morgen verdiend!

Onder onze avondgebeden, ja onder al onze gebeden ligt een betrouwbaar fundament. En daarom: Blijf bidden. Vanuit je dagelijkse leven. Ook vanuit de nood in je leven. Ook in deze tijd van de coronacrisis.

Blijf bidden. Bid Psalm 31. Of bid: “Ik ga slapen, ik ben moe. HERE houdt ook deze nacht over mij getrouw de wacht.” Tot en met: “Doe mij dankbaar en gezond opstaan in de morgenstond.” Of bid in andere woorden…

Laat je hele leven bidden zijn. Omdat jouw leven als je naar God gaat elke dag veilig is in Gods hand…

Blijf bidden, ook als je gaat sterven.
Ieder die in Jezus gelooft mag zelfs als hij gaat stérven, danken en bidden:
“Doe mij dankbaar en gezond
opstaan in de morgenstond
als ‘k mijn ogen open doe
schijnt uw áángezicht mij vriend’lijk toe”.
Amen